De taalvaardigheid van leerlingen kent grote verschillen. Deze verschillen hebben te maken met de variatie in taalgebruik thuis, op straat en op school. Veel docenten lopen er tegenaan dat leerlingen schoolboekteksten niet goed begrijpen en slecht formuleren bij het beantwoorden van toetsvragen. Vanuit de overheid is er op dit moment veel aandacht voor het ontwikkelen van taalvaardigheid, waarbij benadrukt wordt dat docenten van alle schoolvakken hier een taak in hebben en dat het belangrijk is dat de school een helder taalbeleid ontwikkelt.
In dit vak besteden we aandacht aan de rol van taal in het onderwijs. We besteden aandacht aan talige verschillen tussen leerlingen en hoe je daar zicht op kunt krijgen als school en als docent. Hoe kun je daar vervolgens in je vakles op aan sluiten? Speciale aandacht is er voor pedagogische aspecten zoals de samenhang tussen taal en identiteit en de gevoeligheden die daarbij horen. Daarnaast besteden we aandacht aan meertaligheid, het creëren van een veilig leerklimaat, kansenongelijkheid en onderwijs aan NT2-leerlingen. Er is ook aandacht voor het niveau van de school: de rol van taalbeleid en taalcoördinatoren.
Aan de hand van opdrachten, literatuur, eigen ervaringen en casussen zullen we de verschillende thema’s bespreken en verdiepen.
Docent
Het vak wordt gegeven door Jannet van Drie, universitair hoofddocent van de ILO, en Els Willemsen, vakdidactica Nederlands aan de Interfacultaire Lerarenopleidingen (ILO) van de UvA.
Toetsing
Het vak wordt afgesloten met een verslag.
Studiemateriaal
Het studiemateriaal, bestaande uit verschillende artikelen die de colleges aanvullen, zal gepubliceerd worden op de digitale leeromgeving van de UvA (Canvas).
Leerdoelen
- Kennisdoel: Je verwerft kennis over talige verschillen tussen leerlingen, hoe je daar als leraar zicht op kunt krijgen en hoe je daar binnen lessen en op schoolniveau mee om kunt gaan.
- Kennisdoel: Je verwerft inzicht in pedagogische aspecten rondom de rol van taal in het onderwijs, waaronder dagelijkse taal, schooltaal en identiteit, meertaligheid, kansen(on)gelijkheid en onderwijs aan NT2-leerlingen.
- Kennisdoel: Je krijgt kennis over taalbeleid op scholen.
- Vaardigheidsdoel: Je krijgt handvatten om in je eigen schoolvak meer taalontwikkelend les te geven.
- Vaardigheidsdoel: Je ontwikkelt vaardigheden om talige verschillen tussen je leerlingen in kaart te brengen.
- Attitudedoel: Je wordt je bewust welke rol taal speelt in het onderwijs en kunt een eigen standpunt bepalen en onderbouwen met betrekking tot discussies hierover.
- Attitudedoel: Je wordt je bewust hoe identiteit en taal met elkaar verweven zijn en welke gevoeligheden daarmee samen hangen.
- Attitudedoel: Je wordt gemotiveerd om aandacht aan taal in je vak te besteden, met oog voor de pedagogische aspecten daarbij.
Vak volgen als nascholing?
Dit vak is onderdeel van de Lerarenopleiding, maar kan ook gevolgd worden door leraren in het vo als nascholing (in de vorm van contractonderwijs). De kosten voor het volgen van het vak bedragen 225 euro. Bij succesvolle afronding van het vak wordt een certificaat uitgegeven. Aanmelden kan middels een mail naar opleidingscoordinator-ilo-fmg@uva.nl.